Odkryto aż 128 nowych księżyców Saturna!

Astronomowie dokonali przełomowego odkrycia, identyfikując 128 nowych księżyców krążących wokół Saturna. To sensacyjne znalezisko zwiększa całkowitą liczbę znanych satelitów gazowego olbrzyma do 274, co czyni go absolutnym rekordzistą w naszym Układzie Słonecznym.

Zespół badawczy, który stoi za tym odkryciem, wcześniej zidentyfikował już 62 księżyce Saturna przy użyciu Teleskopu Kanada-Francja-Hawaje (CFHT). Zauważając słabe wskazania dodatkowych obiektów, naukowcy przeprowadzili dalsze obserwacje w 2023 roku, co doprowadziło do dzisiejszego przełomowego odkrycia.

"Rzeczywiście, znaleźliśmy 128 nowych księżyców," poinformował główny badacz dr Edward Ashton, pracownik naukowy w Instytucie Astronomii i Astrofizyki na Academia Sinica na Tajwanie. Naukowiec dodał z przekonaniem: "Na podstawie naszych prognoz nie sądzę, żeby Jowisz kiedykolwiek nadrobił tę różnicę."

Międzynarodowa Unia Astronomiczna (IAU) oficjalnie uznała nowo odkryte księżyce, przypisując im tymczasowo oznaczenia alfanumeryczne. Zgodnie z ustaloną konwencją nazewnictwa dla księżyców Saturna, obiekty te ostatecznie otrzymają nazwy pochodzące od bóstw galickich, nordyckich i kanadyjskich Inuitów. Większość nowo odkrytych księżyców należy do grupy nordyckiej, co skłania astronomów do poszukiwania mniej znanych bóstw wikińskich jako źródeł nazw. "W końcu kryteria mogą musieć zostać nieco złagodzone," przyznał Ashton, sugerując wyzwania związane z nazewnictwem tak dużej liczby obiektów.

Odkrycie tych księżyców było możliwe dzięki zastosowaniu techniki "przesunięcia i nakładania", w której astronomowie przechwytują sekwencyjne obrazy śledzące ruch księżyca na niebie, a następnie łączą je, aby zwiększyć jego widoczność. Wszystkie 128 nowo odkrytych księżyców klasyfikuje się jako "księżyce nieregularne" - są to obiekty o kształcie przypominającym ziemniaki, mające zaledwie kilka kilometrów średnicy.

"To największa partia nowych księżyców odkryta jednocześnie," powiedział Mike Alexandersen z Centrum Astrofizyki Harvard-Smithsonian, współautor artykułu o odkryciu, który ma zostać opublikowany w "Research Notes of the American Astronomical Society".

Dr Ashton zwrócił uwagę na interesujący aspekt badań: "Nie sądzę, żeby istniała właściwa definicja tego, co kwalifikuje się jako księżyc. Powinna istnieć." Jednocześnie zauważył, że zespół prawdopodobnie osiągnął obecny technologiczny limit wykrywania księżyców Saturna. "Przy obecnej technologii nie sądzę, żebyśmy mogli znacząco poprawić to, co już zostało osiągnięte w przypadku księżyców krążących wokół Saturna, Urana i Neptuna," stwierdził badacz.

Profesor Brett Gladman, astronom z Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej, wyjaśnił, że księżyce prawdopodobnie pochodzą z kilku większych przechwyconych przez planetę satelitów, które zostały rozbite przez gwałtowne zderzenia, albo z innymi księżycami Saturna, albo z przelatującymi kometami. Ta hipoteza rzuca nowe światło na pochodzenie i ewolucję systemu satelitów tej fascynującej planety.

Badanie dynamiki licznych księżyców Saturna może również dostarczyć cennych informacji na temat pochodzenia słynnych pierścieni planety. Naukowcy zaproponowali teorię, według której pierścienie mogą być pozostałościami księżyca rozerwanymi przez siły grawitacyjne Saturna. To sugeruje, że system Saturna nadal kryje wiele tajemnic, które czekają na odkrycie.

Odkrycie 128 nowych księżyców nie tylko ustanawia nowy rekord w Układzie Słonecznym, ale również podkreśla, jak wiele jeszcze nie wiemy o naszym kosmicznym sąsiedztwie. Nawet planety, które obserwujemy od stuleci, mogą skrywać nieodkryte dotąd sekrety, czekające na odpowiednią technologię i metodologię badawczą, by je ujawnić.

Teleskop Kanada-Francja-Hawaje, który umożliwił to przełomowe odkrycie, ponownie udowodnił swoją wartość jako narzędzie do badania kosmosu. Znajdujący się na szczycie wulkanu Mauna Kea na Hawajach, teleskop ten oferuje wyjątkowe warunki obserwacyjne dzięki swojej wysokości i minimalnym zaburzeniom atmosferycznym.

Image

Odkrycie to rodzi również pytania o definicję księżyca i granice między różnymi kategoriami obiektów kosmicznych. Wraz ze wzrostem naszych możliwości technologicznych i odkrywaniem coraz mniejszych obiektów, społeczność astronomiczna będzie musiała doprecyzować kryteria klasyfikacji, aby utrzymać spójność nomenklatury astronomicznej.

Dla zwykłych entuzjastów astronomii, wiadomość o 128 nowych księżycach Saturna przypomina, jak dynamiczny i fascynujący jest nasz Układ Słoneczny. Chociaż nowo odkryte obiekty są zbyt małe, aby zobaczyć je amatorskim sprzętem, sama świadomość ich istnienia wzbogaca nasze rozumienie kosmicznego sąsiedztwa.

Image

Odkrycie to stanowi również inspirację dla przyszłych misji kosmicznych. NASA i inne agencje kosmiczne mogą uwzględnić badanie tych nowo odkrytych księżyców w planach przyszłych misji do zewnętrznego Układu Słonecznego, aby lepiej zrozumieć ich pochodzenie, skład i rolę w ewolucji systemu Saturna.

W miarę jak naukowcy będą kontynuować analizę danych z tych obserwacji, możemy spodziewać się kolejnych odkryć i teorii dotyczących fascynującego systemu Saturna, który po raz kolejny udowodnił, że potrafi zaskakiwać astronomów nawet po stuleciach obserwacji.