Pulsar z rekordowo krótkim okresem rotacji odnaleziony w gromadzie otwartej!

Astronomowie z Chin, korzystając z radioteleskopu FAST (Five-hundred-meter Aperture Spherical Telescope), dokonali przełomowego odkrycia w dziedzinie astrofizyki. Po raz pierwszy udało się zidentyfikować pulsar w gromadzie otwartej gwiazd. Ten niezwykły obiekt, nazwany PSR J1922+37, rotuje z okresem wynoszącym zaledwie 1,92 sekundy. Wyniki badań zostały opublikowane na portalu arXiv.

Pulsary, czyli szybko rotujące gwiazdy neutronowe, to pozostałości po wybuchach supernowych. Dzięki swoim silnym polom magnetycznym emitują potężne impulsy elektromagnetyczne, które są rejestrowane przez teleskopy w różnych zakresach promieniowania – od radiowego, przez optyczne, aż po rentgenowskie i gamma. 

W gromadach kulistych Drogi Mlecznej odkryto do tej pory ponad 300 takich obiektów. Jednak ich obecność w gromadach otwartych, takich jak NGC 6791, była dotąd jedynie spekulacją, ponieważ tego rodzaju gromady charakteryzują się mniejszą gęstością gwiazd, co zmniejsza prawdopodobieństwo kolizji, a tym samym formowania się pulsarów.

Odkrycie PSR J1922+37 otwiera nowy rozdział w badaniach nad ewolucją pulsarów i ich rozmieszczeniem w różnych środowiskach kosmicznych. Pulsar znajduje się w odległości około 15 600 lat świetlnych od Ziemi, co odpowiada przybliżonej odległości do gromady NGC 6791. Analiza wskazuje, że odległość pulsara od centrum tej gromady wynosi zaledwie 14 minut łuku, co sugeruje, że PSR J1922+37 rzeczywiście jest częścią tego gęstego środowiska gwiazdowego.

Jeżeli ostateczne pomiary potwierdzą przynależność PSR J1922+37 do gromady NGC 6791, będzie to pierwszy pulsar odkryty w tego typu strukturze gwiazdowej. Dotychczasowe badania sugerują, że gromada ta, będąca jedną z najjaśniejszych i najstarszych w naszej Galaktyce, może kryć w sobie nawet do dziewięciu pulsarów. Ich potwierdzenie wymaga jednak dalszych obserwacji z użyciem FAST oraz innych zaawansowanych radioteleskopów.

Pulsar PSR J1922+37 jest niezwykle ważnym obiektem z punktu widzenia astrofizyki. Jego okres rotacji – krótszy niż dwie sekundy – jest imponującym osiągnięciem pomiarowym, a dokładne dane dotyczące jego odległości i ruchu właściwego mogą dostarczyć nowych informacji na temat procesów zachodzących w gromadach gwiazd. Co więcej, obecność pulsara w gromadzie otwartej stawia pytania o możliwość ich powstawania w tego typu środowiskach oraz o to, jak takie pulsary mogą wpływać na ewolucję gromad.

FAST, największy na świecie radioteleskop o pojedynczej czaszy, odegrał kluczową rolę w tym odkryciu. Dzięki swoim niezwykłym możliwościom detekcyjnym pozwala on na identyfikację obiektów o bardzo słabych sygnałach, co było niemożliwe do osiągnięcia przy użyciu wcześniejszych technologii. Jego dalsze wykorzystanie w badaniach nad pulsarami w gromadach otwartych może przyczynić się do poszerzenia naszej wiedzy o procesach zachodzących w kosmosie.

Odkrycie pulsara PSR J1922+37 to nie tylko dowód na zaawansowanie współczesnej technologii obserwacyjnej, ale także przykład, jak wiele jeszcze tajemnic skrywa Wszechświat. Przyszłe obserwacje z pewnością przyniosą kolejne przełomowe odkrycia, które pozwolą lepiej zrozumieć naszą Galaktykę i procesy w niej zachodzące.