Sonda Juno wciąż zadziwia nas swoimi fantastycznymi zdjęciami Jowisza. NASA opublikowała w zeszłym tygodniu zdjęcie wspaniałej zielonej poświaty spowodowanej potężnym piorunem w wirującym wirze w pobliżu bieguna północnego gazowego giganta.

Zdjęcie zostało podobno zrobione podczas 31. przelotu Juno obok Jowisza. Naukowiec Kevin Gill wykorzystał dane z instrumentu Yunocam na pokładzie sondy i przetworzył obraz, aby uczynić go jeszcze bardziej wizualnym i imponującym.

W czasie przeglądu sonda znajdowała się na wysokości około 32 000 kilometrów nad wierzchołkami chmur Jowisza. Umożliwiło to naprawienie potężnego wyładowania atmosferycznego, które wystąpiło w obszarze zawierającym amoniak i wodę. Co ciekawe, pioruny na Jowiszu najczęściej pojawiają się w pobliżu biegunów, gdzie warunki do ich powstawania są najkorzystniejsze - twierdzą eksperci NASA.

Potężne błyskawice na Jowiszu to jedno z najbardziej niesamowitych zjawisk kosmicznych. Chociaż pioruny na Jowiszu nie są tak częste jak na Ziemi, są znacznie silniejsze i trwalsze. W przeciwieństwie do błyskawic naziemnych, które zwykle trwają kilka sekund, błyskawice na Jowiszu mogą trwać kilka minut.

Wynika to z faktu, że na Jowiszu warunki powstawania piorunów są bardzo różne od tych na Ziemi. Gazowy gigant ma silne pole magnetyczne i rozległą atmosferę zawierającą amoniak i wodę. Ponadto na Jowiszu występują silne wiatry, które powodują wiry i turbulencje w atmosferze. Wszystko to razem stwarza warunki do powstawania potężnych błyskawic.

Jednak pomimo faktu, że błyskawice na Jowiszu badano od dawna, naukowcy wciąż nie potrafią w pełni wyjaśnić, w jaki sposób powstają. Ostatnio zaproponowano kilka hipotez, z których jedną jest to, że wyładowania atmosferyczne na Jowiszu powstają w wyniku zderzenia prądów powietrza z różnymi jonami i cząsteczkami w atmosferze.

Pomimo faktu, że błyskawice na Jowiszu są jednym z najbardziej niesamowitych zjawisk kosmicznych, stanowią one również pewne zagrożenie dla sond badających planetę. Silne wyładowania elektryczne mogą uszkodzić elektronikę, a nawet zniszczyć sondę. Jednak dzięki sondzie Juno naukowcy mają wyjątkową okazję do zbadania wyładowań atmosferycznych na Jowiszu i poszerzenia naszej wiedzy na temat tego niesamowitego zjawiska kosmicznego.

Każdego roku, w nocy z 13 na 14 grudnia, niebo rozświetla się jasnym spektaklem - deszczem meteorytów Geminidów. Przez długi czas pochodzenie tych meteorytów pozostawało dla naukowców tajemnicą. Jednak najnowsze badania zdają się nareszcie rzucać światło na źródło tego zjawiska.

Badanie Geminidów rozpoczęło się w 1862 roku, kiedy to astronom Albert Einstein zanotował ten meteorytowy deszcz w swoich zapiskach. Lecz dopiero dziś możemy z pewnością stwierdzić, że źródłem tych meteorów jest asteroida o nazwie Faeton.

Faeton to gigantyczna asteroida o długości około 5 km, położona w pasie asteroid pomiędzy Marsem a Jowiszem. Kiedy zbliża się do Słońca, powierzchnia asteroidy nagrzewa się do takiej temperatury, że zaczyna parować. Zjawisko to tworzy „ogon” składający się z cząstek pyłu i gazu. Kiedy Ziemia przemierza ten ogon, stajemy się świadkami Geminidów.

Dlaczego jednak Faeton jest źródłem tak jasnego deszczu meteorytów? Jedna z teorii mówi, że Faeton jest prawdopodobnie spadającą kometą. Kiedy kometa zbliża się do Słońca, zaczyna parować, tworząc „ogon”. Jeśli jednak kometa zbliży się zbyt blisko Słońca, może ulec rozpadowi. To, według naukowców, zdarzyło się Faetonowi.

Inni naukowcy sugerują, że Geminidy mogą mieć powiązanie z asteroidami 3200 Phaethon i 2005 UD, które znajdują się w tym samym regionie kosmicznym, a ich orbity krzyżują się z orbitą Ziemi. Kiedy Ziemia przechodzi przez ten obszar, jesteśmy świadkami zjawiska Geminidów.

Co ciekawe, Geminidy są jednym z nielicznych deszczów meteorytów, które nie są związane z kometami. Większość meteorytów pochodzi od pozostałości po kometach, które zostawiają za sobą pył i gaz.

Niezależnie od tego, Geminidy dostarczają nam co roku w grudniu spektakularnego pokazu. Teraz wiemy, że te niezwykłe meteory pochodzą z asteroidy o nazwie Faeton.

Z głębin kosmosu, z odległości 8 miliardów lat świetlnych od naszej planety, nadeszły niewiarygodne wiadomości. Wewnątrz galaktyki w gwiazdozbiorze Liska, miał miejsce jeden z najpotężniejszych i najdłużej trwających rozbłysków kosmicznych w historii, trwający ponad 2 lata. To odkrycie, które przypadkiem zostało zrobione w ramach projektu Zwicky Transient Facility (ZTF), zbulwersowało środowisko naukowe.

Philip Wiseman, badacz z Uniwersytetu w Southampton, zauważył, że rozbłysk oznaczony jako AT2021lwx różni się od innych tego typu zjawisk. „Większość rozbłysków tego rodzaju trwa zaledwie kilka miesięcy, zanim zaczynają słabnąć. AT2021lwx zachował wysoką jasność przez ponad dwa lata, co czyni go niezwykle niezwykłym”, zauważył Wiseman.

Ten wyjątkowy rozbłysk osiągnął energię, jaką tylko rzadko można obserwować, porównywalną jedynie z aktywnością kwazarów, które są supermasywnymi czarnymi dziurami w centrum aktywnych galaktyk. Rozbłyski kosmiczne stanowią niezwykle istotne pole badań dla astronomów, ponieważ odgrywają kluczową rolę w chemicznej ewolucji Wszechświata. Wybuchy supernowych, rozbłyski gamma i inne zjawiska wpływają na powstawanie pierwiastków chemicznych, które są niezbędne dla istnienia życia.

Rozbłysk AT2021lwx został po raz pierwszy zaobserwowany w połowie kwietnia 2021 roku przez teleskop ZTF. Pierwsze teorie sugerowały, że pochodzi on z rzadkiego podtypu supernowej II typu (IIn), ale późniejsze obserwacje zaczęły kwestionować tę hipotezę. Jasność AT2021lwx rosła przez ponad pół roku i utrzymywała się na wysokim poziomie przez ponad dwa lata, co stanowi rekordowy czas dla takiego zjawiska.

Obecna teoria naukowców sugeruje, że wybuch AT2021lwx został spowodowany przez gigantyczny obłok gazu, który został rozerwany przez grawitację supermasywnej czarnej dziury. Dalsze obserwacje tego zjawiska pomogą zweryfikować tę hipotezę i określić masę chmury, która spowodowała tę spektakularną eksplozję.

Zespół badawczy złożony z chińskich i zagranicznych naukowców dokładnie zmierzył masę Drogi Mlecznej, wykazując, że jest ona około 550 miliardów razy większa od masy Słońca. O badaniu donosi chińska agencja informacyjna Xinhua.

Wyniki zostały niedawno opublikowane w miesięcznych notatkach Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego. Ostatnio zmierzona masa Drogi Mlecznej jest prawie połowa średniej zmierzonej przez inne grupy badawcze, która jest około 1 bilionem mas Słońca.

„Nasze najnowsze wyniki sugerują, że Droga Mleczna może być „cieńsza” niż wcześniej sądzono. Oznacza to, że w galaktyce jest znacznie mniej nieświecącej, ale grawitacyjnej ciemnej materii, niż pierwotnie sądzono” – powiedział Xue Xiangxiang, główny członek zespołu badawczego i badacz z Narodowego Obserwatorium Astronomicznego Chińskiej Akademii Nauk (NAOC).

Masa ma kluczowe znaczenie dla zrozumienia dynamiki Galaktyki. Jednak w jej oszacowaniu wystąpiła duża niepewność ze względu na ograniczone obserwacje. W ramach tych badań naukowcy uzyskali wyniki na podstawie danych z LAMOST, wiodącego chińskiego teleskopu optycznego, oraz satelity Gaia Europejskiej Agencji Kosmicznej.

Duża próbka danych spektroskopowych dostarczonych przez LAMOST jest jedną z głównych zalet tego badania w porównaniu z badaniami innych grup badawczych. Próbka jest nie tylko duża pod względem liczby i zakresu, ale także rejestruje trójwymiarową (3D) pozycję, prędkość 3D i zawartość metalu każdej gwiazdy.

Zespół badawczy składał się z naukowców z Chińskiego Uniwersytetu Trzech Przełomów, NAOC, Swinburne University of Technology w Australii, Shanghai Jiaotong University i innych.